Yaradılış Efsanesi

YARADILIŞ EFSANESİ



Destan

Hakkında Bilgi



Bütün Türk Destanlarının başlangıcı olan ve Türk Milletinin, yer

yüzü ve gökyüzünün yaradılışı hakkındaki duygu ve düşüncelerini aksettiren Yaradılış

Destanında, aynı zamanda Şamanizmin izlerini ve inanışlarını da görmek mümkündür. Bir

GökTürk şahaseri olan Orhun Abidelerinde, Bilge Kağanın ağzından söylenen: "Üstte

mavi gök, altta yağız yer var edildiği zaman ikisinin arasında insan oğlu yaratıldı" cümlesi

ile, Yaradılış Destanından çok sonra gelişen Er Manas Destanının "Yer yer olduğunda, su

su olduğunda" mısraları, Yaradılış Destanının tesirini gösteren çok açık vesikalardır.

Bu destan, hemen hemen millet olma yolunda ilk adımlarını atan Türklerin, o günlerine ait bir

destandır. Orta Asya' da yaşamış olan bütün Türk boyları arasında söylenmiş ve yıllarca

söylenegelmiş olması yüzünden, değişen kültür ve medeniyet anlayışları sonucunda bir çok yerli

ve yabancı ilavelerle genişlemiştir. İlk çağlardaki Türk adları bile zamanla değişmiş ve ekserisi

Çinlileşmiştir.

Yaradılış Destanı, ondokuzuncu yüzyılın ortalarına kadar, Orta Asya Türkleri

arasında, bilhassa Alataylı ve yeniseyli Türk Boyları arasında, söylenegelmiştir. Bugün bile, bu

havalide dolaşanlar, tek tük de olsa bu destanın söylendiğine şahit olabilirler. On dokuzuncu

yüzyılın ortalarına doğru, Orta Asya' da muhtelif geziler yapmış olan Rodloff ve Berbitski

iki ayrı söyleniş şekliyle tesbit etmişlerdir.