KISACA ERGENOKON
DESTANI
Hunların efsanevi lideri Oğuz Han'ın ölümünden sonra
Türklere sırasıyla Gök Han, Ay Han, Yıldız Han, Deniz Han ve İl Han başbuğ olur. İl Han
döneminde tüm Türk illeri bu soyun egemenliğine girmiştir. Bunu kıskanan yabnacı kavimler,
özellikle Tatarlar birleşip İl Han'a saldırırlar ve çarpışma sonunda Türkleri kılıçtan
geçirirler. İl Han'ın oğlu Kayı ve yeğeni Dokuz Oğuz eşleri ve çocukları birlikte esir edilir.
Daha sonra Tatarlar'ın elinden kurtularak eski yurtlarına geri dönerler. Burada dağınık ve
ürkmüş bir halde bir çok at ve besi hayvanı bulurlar. Bunları da yanlarına alıp kendilerine
güvenli bir yurt ararlar. Bir kurdun ayak izlerinin peşinden giderek geldiklerinden başka yolu
olmayan yemyeşil bir yer bulurlar ve buraya Ergenekon adını verirler. Bu iki ailenin çocukları
birbirleriyle evlenerek çoğalırlar.
Yıllar sonra Ergenekon'a sığamaz olurlar.
Sonunda 400 yıl kaldıkları bu yurttan çıkmaya karar verirler ama çıkış yolunu bulamazlar. Bir
demirci dağda bir demir madeni olduğunu, dağın ateşe verilmesiyle yolun açılabileceğini söyler.
Göktürkler bütün dağın çevresine odun ve kömür yığarak yetmiş büyük körükle dağın
tutuşmasını sağlarlar. Böylece dağ erir ve Göktürkler Ergenekon'dan çıkarlar. Bayram
ilan edilen bu çıkış günü daha sonraları her yıl bir parça demir eritilerek kutlanır. Kayı Han
soyundan gelen başbuğ Börteçene, bütün illere elçiler gönderip Göktürklerin
Ergenekon'dan çıktığını bildirir. Bütün iller Göktürklere boyun eğer ve Kore'den
Kuzey Karadeniz'e kadar her yer Türk buyruğuna girer.
Destanın Çin
kaynaklarındaki farklı biçimine göre Türkler Hazar Denizi kıyılarında yerleşmiştir. Komşu bir
ülkeyle yapılan savaşta bir tek tutsak dışında bütün Türkler ölür. Düşmanlar henüz on yaşında
olan bu tutsağa acıyarak öldürmezler ama ellerini ve ayaklarını keserek onu bir bataklığa
atarlar. Bataklıkta bir dişi kurt onu besler ve düşmanlarından kaçırarak Ergenekon'a
götürür. Oğlan ile dişi kurt birleşir ve kurt 10 oğul doğurur. Bu 10 erkek çocuk büyüyünce
dışarıdan kızlar getirip evlenirler. Çoğaldıktan sonra Ergenekon'dan çıkıp Avarlar'a
bağlı olmak üzere Altay Dağları'nın güney eteklerine yerleşirler.
Orhun
Yazıtları'nda Ergenekon'da çoğalan kabilenin, Göktürklerin temelini oluşturan 10
kabile (10 ok) olduğu söylenir. Ergenekon'un Aral Gölü çevresinde ya da
Ötüken'e yakın bir yer olduğu sanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder